Dinh dưỡng và bệnh tim mạch

Tác giả: ThS.BS. Nguyễn Anh Quân - Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai

Theo tổ chức y tế thế giới (WHO), bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu, ước tính 17,9 triệu người mỗi năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch gây ra 31 % tổng số trường hợp tử vong trong năm 2016  với hơn 170.000 người.

Hơn 70 % trong số các bệnh tim mạch (bệnh mạch vành, tai biến mạch máu não, tăng huyết áp, suy tim, …) gây ra bởi các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được, trong đó chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng.

Trong nhiều thập niên qua, từ kết quả của rất nhiều nghiên cứu cho thấy việc thay đổi số lượng cũng như thành phần các chất dinh dưỡng (chất đa lượng, chất vi lượng) có trong khẩu phần ăn đều có ảnh hưởng đến tăng hay giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Một chế độ ăn hợp lý giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch bao gồm:
-         Giảm muối: chế độ ăn giảm muối (dưới 6 gram/ngày) giúp giảm và kiểm soát tăng huyết áp. 
-         Giàu kali: thiếu kali làm ảnh hưởng tới huyết áp, gây rối loạn nhịp tim. Chế độ ăn bổ sung kali giúp kiểm soát huyết áp hiệu quả hơn. Các thức ăn giàu kali bao gồm chuối, cam, lê, mận chín…
-         Nhiều rau, trái cây, ngũ cốc.
-         Tránh thức ăn chế biến sẵn.
-         Dùng dầu ăn thay vì dùng mỡ động vật để tránh chất béo bão hòa.
-         Mua thịt chưa chế biến, bạn chế biến bằng đồ không có chất béo bão hòa và transfat.
-         Tránh thức ăn và đồ uống có nhiều đường.
-         Bạn đừng dùng bơ kèm mayonaise khi chế biến thức ăn, bạn chỉ nên dùng một trong hai thứ này mà thôi.
-         Bạn có thể uống bia rượu với lượng vừa phải: mỗi ngày 1-2 lon bia, hoặc 1-2 ly rượu vang hoặc 1-2 chén rượu mạnh nhỏ.
-         Nếu có thể, bạn nên đến bác sỹ dinh dưỡng để được tư vấn về chế độ ăn hợp lý. 
-         Chế độ ăn vùng Địa Trung Hải giúp làm giảm yếu tố nguy cơ tim mạch. Nguyên lý của chế độ ăn này là: nhiều rau, nhiều quả, nhiều cá ăn kèm với bánh mì, ngũ cốc, khoai tây, đậu, củ, sữa chua… ngoài ra chế độ ăn này có rất ít thịt, ít chất béo (bơ, dầu dừa, dầu cọ, thịt) thay vào đó là nhiều chất béo không bão hòa (dầu ôliu); cuối cùng chế độ ăn này kèm theo một chút rượu đỏ.

./.